8 AĞUSTOS DÜNYA KEDİLER GÜNÜ
8 Ağustos, her yıl Uluslararası Kediler Günü (International Cat Day) olarak kutlanan bir farkındalık günüdür. Bu gün, kedilerin refahını artırmak, onları korumak ve sahiplenmeyi teşvik etmek amacıyla dünya çapında kutlanır. Kediler, insanlık tarihinin en eski evcil hayvanlarından biri olarak kabul edilir ve bu gün, onların hayatımızdaki önemini vurgular.
Uluslararası Kediler Günü, 2002 yılında Uluslararası Hayvan Refahı Fonu (International Fund for Animal Welfare – IFAW) tarafından başlatılmıştır. Amaç, kedilerin ihtiyaçları konusunda farkındalık yaratmak ve onların refahını iyileştirmekti. 2020 yılında, bu günün yönetimi İngiltere merkezli bir sivil toplum kuruluşu olan International Cat Care‘e (Uluslararası Kedi Bakımı) geçmiştir. Bu kuruluş, 1958’den beri kedilerin sağlığı ve refahı için çalışmaktadır.
Tarihî kökenlere bakıldığında, kedilerin evcilleştirilmesi yaklaşık 9.500 yıl öncesine dayanır. Kıbrıs’ta bulunan bir mezarda, bir insan cesedinin yanında kediye ait kalıntılar keşfedilmiştir. Bu, kedilerin insanlarla birlikte yaşadığı en eski kanıtlardan biridir. Antik Mısır’da kediler tanrıça Bastet ile ilişkilendirilir ve kutsal kabul edilirdi. Modern kutlamalar ise 2002’den beri sabit bir şekilde 8 Ağustos’ta yapılır, ancak bazı ülkelerde farklı tarihler de vardır (örneğin, Türkiye’de bazen 17 Şubat Dünya Kediler Günü olarak anılır; ama, uluslararası standart 8 Ağustos’tur).
Bu günün temel amacı, kedilerin sorunlarına dikkat çekmek ve çözümler üretmektir. Sokak kedilerinin sayısı dünya genelinde milyonları aşar; barınma, beslenme, kısırlaştırma ve tıbbi bakım gibi ihtiyaçları karşılanmazsa sağlık sorunları artar. Gün, sahiplenmeyi teşvik eder, barınaklara bağış yapılmasını özendirir ve kedilerin korunması için farkındalık yaratır. Özellikle evsiz kedilerin sayısını azaltmak, onların sağlıklı bir ortamda yaşamasını sağlamak hedeflenir. Kediler, stres azaltıcı etkileriyle (örneğin, mırlamaları) insan sağlığına da katkı sağlar ve bu gün, onların “terapi hayvanı” rolünü de vurgular.
Dünya Kediler Günü’nü kutlamak için çeşitli aktiviteler yapılabilir.
İşte bazı popüler fikirler:
* Kedinizle Zaman Geçirin: Evdeki kedinize özel mamalar, oyuncaklar veya yeni bir yatak alın. Onlarla oyun oynayın veya veteriner kontrolü yaptırın.
* Sahiplenme ve Bağış: Bir barınağı ziyaret edin, kedi sahiplenin veya mama/ilaç bağışlayın. Sokaklara bir kap su ve mama bırakmak basit ama etkili bir yöntemdir.
* Sosyal Medya ve Farkındalık: Kedilerin fotoğraflarını paylaşın, #DünyaKedilerGünü etiketiyle kampanyalara katılın. Örneğin, 2025’te Türkiye’de birçok kullanıcı X platformunda kedilerinin fotoğraflarını paylaştı ve kutlamalar yaptı.
* Eğlenceli Etkinlikler: Kediler için evde parti düzenleyin, yapay zeka ile “kedi olsam nasıl görünürdüm” gibi eğlenceli içerikler üretin veya yerel etkinliklere katılın.
* Topluluk Katılımı: Mahalle muhtarlıkları veya STK’lar gibi yerlerde kedilere yönelik kampanyalar düzenleyin. 2025’te, bazı kullanıcılar yeni kediler sahiplendiğini duyurdu ve üzücü olaylara dikkat çekti (örneğin, öldürülen kediler için yas tutuldu).
Kediler hakkında pek çok şaşırtıcı gerçek var;
Kedilerin burun izleri, insanların parmak izleri gibi benzersizdir ve hiçbir iki kedi aynı burun izine sahip değildir.
Bir kedi ömrünün yaklaşık üçte ikisini uyuyarak geçirir (Günde ortalama 13-16 saat).
Kedilerin mırlaması, stres azaltır ve hatta kemik iyileşmesini hızlandırabilir; frekansları 25-150 Hz arasındadır.
Kediler, yaklaşık 5.300 yıl öncesine dayanan fosil kayıtlarına göre tarım bölgelerinde fare avlamak için evcilleştirilmiştir.
Disneyland gibi yerlerde yabanî kediler, fare popülasyonunu kontrol etmek için serbest bırakılır.
Türkiye’de kediler, kültürel olarak sevilen hayvanlardır; İstanbul gibi şehirlerde sokak kedileri ikoniktir ve bu gün, yerel medyada sıkça yer alır.
Bu gün, kedilerin sadece sevimli dostlar olmadığını, ekosistemde de önemli rol oynadığını hatırlatır. Eğer bir kedi sahibiyseniz veya olmak istiyorsanız, bu günü fırsat bilerek harekete geçebilirsiniz.
Birbirinden güzel sessiz meleklerin aç ve susuz kalmadığı, insanlar tarafından dövülmediği ve katledilmediği, dünya tatlısı bu canlara karşı suç işleyenlerin, ciddi cezalar alması gereken adalet anlayışının sağlandığı bir dünya diliyorum.
Kediler Gününüz Kutlu Olsun..
09 Ağustos 2025
M. Hüseyin OĞUZ
Yâren
Ersagun ile Yâren’in oyunu…
