HASTANELER NASIL YÖNETİLMELİ (1)
Modern toplumlarda “Sağlık Kurumları Yöneticiliği”, en zor yönetim alanlarından biri olarak kabul edilmektedir. ABD, sağlık kurumlarındaki profesyonel sağlık yöneticisine olan ihtiyacını 1930’lu yıllarda Hastane Yönetimi eğitimi veren bölümler açarak gidermiştir. Avrupa, bu gelişmelere 1950’li yıllarda dahil olmuştur.
Türkiye’de ilk profesyonel sağlık yöneticisi yetiştiren okul olan “Sağlık İdaresi Yüksek Okulu“ 1963 yılında sağlık Bakanlığına bağlı olarak açılmış ve 1982 yılında HÜ bünyesinde bulunan bölümle birleşerek uzun yıllar Türkiye’de tek başına varlığını sürdürmüştür. Günümüzde Sağlık Yönetimi eğitimi veren 30 üniversiteden bahsetmek mümkündür.
Daha önceleri, bu bölümde mezun olan Sağlık Yöneticileri; Türkiye’deki hastanelerde, hastanelerin idarî, malî ve teknik hizmetleri yürütmek üzere hastane müdürlüklerine atanıyorlardı. Böylece, başhekimlerin yönetim konusundaki eksiklikleri de giderilmiş oluyordu.
Ancak, 2005 yılında yapılan bir değişiklikle Hastane Müdürü olmak için Sağlık Yönetimi mezunu olmak koşulu kaldırıldı. Böylece, bu kadrolara sağlık yönetimi eğitimi almayan öğretmen, polis, imam, hemşire , biyolog, teknisyen, tekniker vs ne kadar sağlık yöneticisi grubu dışında meslek varsa atanmaya başlandı.
Bu durum, kısa süre içinde kendini göstermeye başladı; hastaneler kısa bir sürede borç batağına sürüklendi, verimlik ve kalite düştü, personel ve hasta arasındaki ilişkiler bozuldu, şiddet arttı ve kaos ortamı oluştu. Bu durum; ne doktoru, ne hemşireyi ne de hastayı memnun etti! Çünkü, yönetim ilkelerini bilmeyen, stratejik planlamadan anlamayan, karar alma süreçlerinden habersiz, toplam kaliteyi , malzeme ve insan kaynaklarını yönetmekten yetersiz olanlardan, yönetilmesi en zor olan kurumların başında gelen hastaneleri yönetmelerini beklemek bilime ve akla aykırı idi.
Şimdi hastanelerimizi sağlık yönetimi eğitimi almayan bu hastane müdürlerin, başhekimlere idarî konularda yardımcı olamadıkları, hatta tam tersine yanılttıkları iyice otaya çıkmıştır.
Öyle ise ÇÖZÜM bellidir; Sağlık Yönetimi eğitimi alanları hastane müdürü ve hastane müdür yardımcısı olarak atamak ve diğer meslek gruplarını aslı görevlerine göndermektir.
Başhekimleri de göreve atamadan önce sağlık yönetimi eğitimini, seminer şeklinde almalarını sağlamak hastanelerin etkin ve verimli yönetilmesi açısından çok önemlidir.
Yaşar ASLAN
Sağlık Yönetimi Uzmanı
