SEÇİM SONUÇLARINA BİR ANLAM YÜKLEMEK MÜMKÜN MÜ?
İnsan, neden tutarlı olamaz? Seçim sonuçlarına bir anlam yüklemek mümkün mü? Ortak hedefi olmayan bir topluluğa millet denebilir mi? Siyasî tercihlerdeki tutarsızlığın sebebi ne olabilir?
Hedefin varlığı hayatının amacı olur, anlamı olur, varoluşunu güdüleyen heyecan olur. İnsan, irili ufaklı birçok problemle karşılaşır; kimi şahsi, kimi toplumsal, kimi de varoluşsal.
Belirlenen her hedef diğerlerinden yalıtılmış farklı bir anlam dünyası mı yaratır? Tabii ki hayır. O halde hepsini kucaklayan esas amaç, alt katmanlardakini de etkiler. Meselâ, öte dünya kabulü olan ile olmayanın anlam dünyası çok farklıdır ve doğal olarak gündelik problemlere bakışları da aynı değildir.
İnsan, karşılaştığı problemler için aradığı çözüm yolunda, inancı ve ondan referans alarak kabullendiği büyük amacı göz ardı ederek başarı elde edemez. ‘Sırat-ı müstakim’ doğru yol değil, istikameti olan yol anlamındaymış. Yani bir hedefin var ve oraya ulaşmak için gideceğin yol senin istikametindir ve bir istikametin varsa ilk adımında sıkıntı yok demektir. İstikameti olmayan yolun nereye çıkacağı belli olmaz. Yoldayken doğru dediğin yanlış, yanlış dediğin doğru olabilir. İstikametin varsa tashih etmek senin elindedir.
Önce varoluşsal amacına uygun istikametini bilirsen alt katmanlardaki arayışlarda çelişkiye düşme ihtimalin azalır. Varoluşsal amaçta uzlaşma sağlamadan dünyevi hedeflerde müştereklik sağlamak aldatıcıdır.
Tutarlılık fikir ve davranıştaki bütünsellik tir. Bütünselliği sağlayan da metafizik çanaktır. Ortak bir metafizik çanağı olmayan topluma millet denebilir mi?
Yakup Bilgin KOÇAL
Endüstri Mühendisi / Yalova E. Bld, Bşk.