TIPTA YANLIŞ UYGULAMALAR
Hatalı uygulama, kötü uygulama anlamına gelen Malpraktis, yani doktor hatası, Türk Tabipler Birliği tarafından bilgisizlik, tecrübesizlik veya hekim hatası nedeniyle hastanın zarar görmesi şeklinde tanımlanmıştır.
Hekim, hastanın sağlığını korumak ve düzeltmek, ona özen göstermek, sırlarını saklamak, kayıtları düzgün tutmak ve gerekli tahlil ve tetkikleri yaptırmak ile görevli ve sorumludur. Hekim ile hasta arasında kurulan bu ilişkiye aykırı davranmak halinde “doktor hatası” yani malpraktis ortaya çıkmaktadır.
Doktor hatası sonucunda hastanın zarar görmesi durumunda doktor, maddî ve manevî tazminat ödemesi ile karşı karşıya kaldığı gibi ayrıca Türk Ceza Kanunu tarafından suç kabul edildiği durumlarda cezaî sorumluluğu da bulunmaktadır.
Yargıtay ve Danıştay kararlarında da belirtildiği gibi doktor hatası, hastanın tanı ve tedavisi sırasında standart uygulamanın yapılmaması, bilgi ve beceri eksikliği nedeniyle hastaya uygun tedavinin uygulanmaması, tıbbî hata olarak tanımlanmaktadır.
Yaygın doktor hatalarını şöyle sıralayabiliriz:
1- Teşhis Hataları: Bir hastalığı yanlış anlama veya tanılayamama durumunu ifade eder. Yargıtay, kanser hastalığının ölümcül bir hastalık olduğu bilinse bile, erken teşhis ve tedavide hastalığın önlenebileceğine işaret ederek hekime hastalığı teşhis etme yükümlülüğü getirmiştir.
2- Tedavi Hataları: Hastanın yanlış bir tedavi veya yanlış ilaç almasına neden olabilecek hataları içerir.
Yine Yargıtay kararlarına yansıyan tedavi hatalarına örnek olarak vücutta gazlı bez unutulması, hekimin test yapmadan penisilin uygulanması, gözlem altında tutması gereken hastayı yatırmayıp taburcu etmesi gibi uygulamalar gösterilebilir.
3- Cerrahî Hatalar: Ameliyat sırasında yapılan hataları kapsar. Yanlış bir organın ameliyat edilmesi veya cerrahî aletlerin vücutta unutulması gibi örnekler verilebilir.
4- Doğum Hataları: Hamilelik, doğum ve doğum sonrası meydana gelen hataları içerir. Anne ve bebek sağlığına zarar verebilecek hatalar, bu gruba girer.
Burada önemli olan husus; doktor hatası ile komplikasyon kavramını karıştırmamak gerekir. Yargıtay kararlarına göre; Komplikasyon, tibbî müdahale sırasında öngörülmeyen ve öngörülse bile önlenemeyen, istenmeyen bir sonuçtur. Ancak bu sonucun bilgi ve beceri eksikliği nedeniyle ortaya çıkmaması gerekiyor.
Bu yazının yazılma nedeni, doktorların hatalarını ifşa etmek veya onları hedef göstermek değildir. Bilakis, daha dikkatli ve özenli olmayı hatırlatmak içindir. Ayrıca, mağdur olan hasta ve yakınlarına şiddete başvurmadan hukukî olarak haklarını arayabilme mesajı vermek için bu yazı, kaleme alınmıştır.
Yaşar ASLAN
Sağlık yönetimi Uzmanı
